Cá Song là cá gì? Giá bao nhiêu 1 kg?

Nổi tiếng là loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, tốt cho sức khỏe của người dùng. Thế nhưng cá song là cá gì thì không phải ai cũng biết được. Chính vì thế, bài viết này của Thực Đơn Eat Clean tổng hợp một số thông tin giúp bạn giải đáp mọi thắc mắc xoay quanh loại cá này.

Cá song là loại hải sản bổ dưỡng được chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn

Các thông tin về cá song?

Cá song là cá gì?

Cá song là gì? Cá song hay còn gọi là cá mú là loại thực phẩm bổ dưỡng được chế biến thành nhiều món ăn ngon góp phần tạo nên sự đa dạng của thế giới ẩm thực. Đây là tên gọi chỉ chung cho các loại cá của chi cá của phân họ Epinephelinae thuộc họ cá mú trong bộ cá vược (Perciformes).

Dựa trên các thông tin từ Wikipedia, có thể thấy rằng thuật ngữ “cá Mú” và “cá Song” đôi khi được sử dụng thay thế cho nhau ở Việt Nam, mặc dù về mặt phân loại sinh học, chúng không hoàn toàn đồng nhất.

Theo thông tin từ Wikipedia:

• Cá Mú: là tên gọi chung cho các loài cá thuộc phân họ Epinephelinae, họ Serranidae (họ cá Mú).
• Cá Song: cũng được sử dụng để chỉ các loài cá trong phân họ này.

Tuy nhiên, trong phân loại sinh học chính thức:

• Cá Song (Lates calcarifer) là một loài riêng biệt, thuộc họ Latidae (họ cá Vược).
• Trong khi đó, “cá Mú” thường dùng để chỉ các loài thuộc giống Epinephelus, thuộc họ Serranidae.

Sự chồng chéo trong cách sử dụng tên gọi địa phương có thể gây ra sự nhầm lẫn. Tuy nhiên, để chính xác và rõ ràng, nên sử dụng tên khoa học hoặc tên tiếng Anh phổ biến:

• Cá Mú: Epinephelus spp.
• Còn trong tiếng Anh, cá Song được gọi là “Barramundi” hoặc “Asian sea bass”
  • “Barramundi” là tên gọi phổ biến của cá Song ở Australia và Papua New Guinea. Tên gọi này bắt nguồn từ ngôn ngữ của người Aboriginal, có nghĩa là “cá có vảy lớn”
  • “Asian sea bass” là tên gọi chung của cá Song, nhấn mạnh nguồn gốc và phân bố của loài cá này ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương.

Tên khoa học của cá Song là Lates calcarifer.

• “Lates” là tên chi, bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp cổ “lātos”, có nghĩa là “người mang, người khiêng”.
• “Calcarifer” bắt nguồn từ tiếng Latin, là sự kết hợp của “calcar” (cựa, gai) và “ferre” (mang, cầm).

Lưu ý rằng mặc dù cá Song và cá Chẽm (Sea Bass) có tên tiếng Anh tương tự, chúng là hai loài cá khác nhau. Cá Chẽm thuộc họ cá Vược (Moronidae), trong khi cá Song thuộc họ Latidae.

Tóm lại, mặc dù trong tiếng Việt, “cá Song” đôi khi được dùng để chỉ “cá Mú”, nhưng về mặt phân loại sinh học, chúng là hai loài/nhóm loài khác nhau.

Bên cạnh đó, tên gọi cá mú còn dành cho những chi cá nhỏ hơn như Anyperidon, Cromileptes, Dermatolepis, Gracila, Saloptia, và Triso. Nhiều người còn dùng tên gọi cá mú để chỉ các loại cá trong chi Plectropomus sống ở dọc bờ biển Plectropomus. Thế nhưng, tên gọi loài cá song được phần đông người đồng tình dùng cho họ cá Epinephelinae.

Cá song là cá nước ngọt hay mặn

Cá Song (Lates calcarifer) là loài cá nước mặn và nước lợ, có thể sống ở cả môi trường biển và nước ngọt

Giá trị dinh dưỡng của cá song

Cá Song được xem là một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, cung cấp nhiều chất quan trọng cho cơ thể. Dưới đây là giá trị dinh dưỡng trung bình trong 100g thịt cá Song tươi sống:

• Năng lượng: 105 kcal
• Protein: 20,5 g
• Chất béo tổng: 2,8 g
  • Chất béo bão hòa: 0,8 g
  • Chất béo chuyển hóa đơn: 0,8 g
  • Chất béo chuyển hóa đa: 0,6 g
• Axit béo omega-3: 0,5 g
• Cholesterol: 50 mg
• Vitamin:
  • Vitamin B12: 2,4 μg (100% RDI)
  • Vitamin B6: 0,4 mg (30% RDI)
  • Niacin: 2,8 mg (18% RDI)
  • Vitamin E: 1,0 mg (7% RDI)
  • Vitamin D: 4,7 μg (23% RDI)
• Khoáng chất:
  • Selen: 36,5 μg (66% RDI)
  • Phốt pho: 200 mg (28% RDI)
  • Kali: 350 mg (10% RDI)
  • Magiê: 25 mg (6% RDI)

Lưu ý: Giá trị dinh dưỡng có thể thay đổi nhẹ tùy thuộc vào nguồn gốc, kích thước và điều kiện nuôi dưỡng của cá Song. RDI (Recommended Daily Intake) là lượng khuyến nghị hàng ngày, tính theo chế độ ăn 2000 kcal.

Nhìn chung, cá Song là một nguồn thực phẩm giàu protein, axit béo omega-3, vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể, đồng thời ít calo và chất béo bão hòa, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Tập tính của cá song

Cá song hay còn gọi là cá mú được các nhà khoa học nghiên cứu sống ở vùng biển có nhiều đảo và san hô là chính. Cũng theo nhiều tài liệu, đây là loại cá dữ, ăn thịt. Điểm nổi bật của loại cá này chính là phần màu sắc rực rỡ độc đáo trên da. Nhờ đó, chúng rất dễ lẫn trong những rặng san hô để trốn kẻ thù.

Cho đến hiện nay, loại cá này được phát hiện đến 75 giống, hơn 400 loài khác nhau. Riêng ở vùng biển Việt Nam, người dân đã khai thác được 15 giống 61 loài, ngoài ra có 8 loài chưa có điều kiện và tài liệu kiểm tra. Điều này có thể cho thấy, đây là loại cá đa dạng thể loại.

Đặc điểm hình dạng

Đối với tất cả các loại cá mú khác nhau đều có đặc điểm hình thái bên ngoài thân dài, dẹp, thân được phủ vảy (có thể là vảy lược, vảy tròn, vảy chìm dưới lớp da mỏng), miệng lớn, hàm dưới dài hơn hàm trên, răng nhọn, khỏe mọc thành một hay nhiều hàng hoặc thành đai răng, có răng nanh.

Nghiên cứu về cấu tạo của cá song, bạn sẽ còn nhận thấy rõ, xương nắp mang chính có 1 tới 3 gai dẹt, vây lưng dài liên tục hoặc tách thành hai vây, trên vây có 6-15 gai cứng và 10-30 tia mềm. Vây nằm ở phần ngực chỉ có 1 gai cứng và 5 tia mềm. Đối với loại cá này, xương sống có tới 24 đốt, nhiều loại lên đến 35 đốt.

Cá song và cá mú có giống nhau không?

Cá Mú và cá Song tuy có một số điểm tương đồng nhất định, nhưng chúng là hai loài cá khác nhau. Dưới đây là những so sánh giữa hai loài cá này:

Điểm tương đồng

• Cả hai đều là cá biển, thường được đánh bắt và nuôi trồng vì thịt ngon và giá trị kinh tế cao.
• Thịt của cả hai loài đều có màu trắng, dai, và ít xương, rất thích hợp cho nhiều món ăn.

Điểm khác biệt

Mặc dù có những khác biệt về phân loại và đặc điểm sinh học, cả cá Mú và cá Song đều là những loài cá quan trọng trong hệ sinh thái biển và có giá trị dinh dưỡng cao.

Giá cá song bao nhiêu tiền 1kg trên thị trường?

Giá cá Song có thể dao động tùy thuộc vào mùa vụ, nguồn cung, chất lượng và kích cỡ của cá. Tính đến tháng 4/2024, mức giá trung bình cho cá Song tại Việt Nam có các loại như sau:

• Cá Song loại 1 (trên 1kg/con): Khoảng 280.000 – 350.000 đồng/kg.
• Cá Song loại 2 (từ 0,5 – 1kg/con): Khoảng 220.000 – 280.000 đồng/kg.
• Cá Song loại 3 (dưới 0,5kg/con): Khoảng 150.000 – 220.000 đồng/kg.

Lưu ý rằng đây chỉ là mức giá tham khảo, giá thực tế có thể chênh lệch tùy theo từng địa phương, thời điểm và nhà cung cấp khác nhau. Cá Song được xem là loại cá biển cao cấp, thịt trắng, dai, ngọt và ít xương nên thường có giá khá cao so với nhiều loại cá biển khác.

Phân loại và vai trò của cá mú trong ẩm thực

Có thể kể tên một số loại cá Song quen thuộc như  song vạch, song chấm tổ ong, song đỏ, song hoa nâu… Cá mú hay còn được gọi là cá song có phần thịt ngọt, chắc thường được chế biến thành nhiều món ăn ngon hấp dẫn trong các nhà hàng, khách sạn lớn.

Cá mú hấp là món ăn được nhiều người ưa chuộng sử dụng

Với cá song bạn có thể chế biến theo nhiều phương thức khác nhau như hấp, kho, xào, nướng, nấu canh… Đặc biệt, những món ăn từ cá song đã có mặt trên bàn tiệc của nhiều gia đình hiện nay. Qua bàn tay khéo léo của người chế biến cùng với sự kết hợp nguyên liệu thích hợp sẽ tạo nên hương vị đặc trưng khác nhau đem lại trải nghiệm mới mẻ cho người thưởng thức.

Cá song làm món gì ngon? 8+ món ngon từ cá song

Được xem là nguồn nguyên liệu đa dạng và có thể chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn. Dưới đây là một số gợi ý về các món ăn ngon được chế biến từ cá Song:

Cá song hấp bia

Cá Song hấp bia là một món ngon từ cá tuyệt vời, được nhiều người yêu thích bởi hương vị đậm đà, hấp dẫn. Cách chế biến tương đối đơn giản, không cầu kỳ, nhưng món ăn này vẫn mang đến trải nghiệm ẩm thực thú vị cho thực khách.

Điểm nhấn chính là thịt cá tươi ngon, giàu dinh dưỡng, có độ chắc và ngọt tự nhiên. Khi hấp cùng với bia, thịt cá càng trở nên đậm đà, thơm ngon hơn.

Thưởng thức cùng với cơm nóng, bún hoặc bánh tráng sẽ giúp bạn cảm nhận trọn vẹn hương vị của món ăn. Để tăng thêm phần thanh mát và cân bằng, bạn có thể ăn kèm với các loại rau sống như xà lách, dưa chuột, các loại rau thơm.

Cá song hấp hành gừng

Cá Song hấp hành gừng có hương vị thanh mát mà lại đậm đà, dễ làm, không cần phải cầu kỳ gì cả mà vẫn ngon xuất sắc. Bí quyết nằm ở chỗ chọn cá Song tươi ngon, rồi hấp cùng hành gừng cho thịt cá càng thêm thơm ngọt, đậm đà.

Khi ăn, các bạn sẽ cảm nhận được vị ngọt tự nhiên từ thịt cá, cùng với chút cay nhẹ của gừng và vị ngọt của hành tây nữa. Ăn cùng với cơm nóng, hoặc ăn với bún hay bánh tráng cũng ngon lắm khi kèm thêm salad rau sống như xà lách, dưa chuột nữa nhé, vừa thanh mát lại tốt cho sức khỏe!

Canh cá song nấu ngót chua ngọt

Đây là một trong những cách nấu dân dã phổ biến và được yêu thích ở miền Tây Nam Bộ. Khi ăn canh cá Song nấu ngót, bạn sẽ cảm nhận được sự hòa quyện tinh tế của nhiều hương vị, là sự kết hợp hài hòa giữa vị ngọt tự nhiên của cá Song, vị chua thanh của các nguyên liệu như cà chua, cà pháo, me chua, hành lá, ngò rí, ớt và hương thơm đặc trưng của các loại rau thơm.

Không chỉ ngon miệng, canh cá Song nấu ngót còn là một lựa chọn tuyệt vời cho những ngày hè oi bức, hương vị thanh mát, dễ ăn, món canh này giúp giải nhiệt, giảm cảm giác ngán ngẩm và kích thích vị giác. Thông thường, người ta thường thưởng thức canh cá cùng với cơm nóng hoặc bún.

Canh cá song nấu dứa chua ngọt

Món canh này hứa hẹn sẽ mang lại cảm giác ngon miệng, kích thích vị giác và sảng khoái, là sự kết hợp hài hòa giữa hương vị ngọt đậm đà từ thịt cá và vị chua thanh của dứa.

Để tăng thêm sự hấp dẫn cho món canh, người ta thường cho thêm rau thì là. Hương thơm đặc trưng của thì là kết hợp với vị cay nhẹ sẽ giúp món canh trở nên đậm đà và cân bằng hơn về mặt hương vị.

Cá song hấp xì dầu

Cá Song hấp xì dầu mang đến một trải nghiệm ẩm thực độc đáo với hương vị đặc trưng và sự hấp dẫn khó cưỡng.

Khi thưởng thức, thực khách sẽ được chiêm ngưỡng màu trắng ngà bắt mắt của thịt cá sau khi hấp chín. Thịt cá mềm, dai và không hề bở, mang đến cảm giác ngon miệng ngay từ miếng đầu tiên. Điểm nhấn là nước sốt xì dầu sánh mịn, có màu nâu cánh gián bắt mắt và hương thơm đậm đà từ nước tương, tỏi và hành.

Sự kết hợp giữa vị ngọt tự nhiên của cá Song và hương vị đậm đà, béo ngậy của nước sốt xì dầu tạo nên một bản hòa tấu ẩm thực tuyệt vời. Mỗi miếng cá thấm đẫm nước sốt sẽ mang lại cảm giác vừa ngon miệng vừa lưu luyến khó quên cho thực khách.

Cháo cá song đậu xanh

Cháo cá Song là món ăn dân dã, thơm ngon và giàu dinh dưỡng tốt cho sức khỏe.

Tùy sở thích cá nhân, cá Song có thể được nấu thành cháo trắng hoặc kết hợp với đậu xanh để tạo nên một hương vị mới lạ. Để chế biến, cá được sơ chế sạch sẽ, thịt cá được xào chín thơm trước khi cho vào nồi cháo đang sôi. Quá trình này giúp thịt cá thấm đều gia vị và tạo nên một hương vị đậm đà, hấp dẫn.

Thưởng thức cháo cá kèm với các loại rau thơm như hành lá, ngò rí và ớt tươi. Sự kết hợp này không chỉ làm tăng hương vị của món cháo mà còn mang lại cảm giác thanh mát cho bữa ăn.

Cá song nấu măng chua

Cá song nấu măng chua mang đến sự hòa quyện tuyệt vời giữa vị ngọt đậm đà của thịt cá và vị chua thanh từ măng. Thịt cá mềm, thơm ngon kết hợp với măng giòn sần sật tạo nên một món ăn vô cùng hấp dẫn, thích hợp cho bữa cơm gia đình cuối tuần khi thưởng thức cùng cơm trắng và các loại rau thơm.

Cá song nướng giấy bạc

Cá Song nướng giấy bạc là một món ăn tuyệt vời, mang đến hương vị đậm đà và thơm lừng. Bí quyết để có được thành phẩm ngon là cá được rửa sạch với giấm và muối, ướp cùng gia vị và nưỡng chung với hành, thì là, cà rốt, nấm hương và rau thơm được sơ chế cẩn thận

Món ăn sẽ trở nên tuyệt vời hơn khi thưởng thức cùng với bún tươi, rau thơm và bánh tráng cùng nước chấm gồm nước mắm, gừng, tỏi, ớt chua ngọt sẽ làm tăng thêm hương vị và sự hấp dẫn của món ăn.

Bà bầu có ăn được cá song không?

Phụ nữ mang thai nói chung đều có thể ăn cá Song một cách an toàn và thậm chí còn được khuyến khích vì loại cá này mang lại nhiều lợi ích dinh dưỡng. Tuy nhiên, vẫn có một số lưu ý quan trọng cần nhớ:

Lợi ích:

• Là loại cá giàu axit béo omega-3, đặc biệt là DHA, chất dinh dưỡng quan trọng cho sự phát triển não bộ và mắt của thai nhi.
• Protein chất lượng cao trong cá hỗ trợ sự tăng trưởng và phát triển của thai nhi.
• Các vitamin và khoáng chất như vitamin D và selen, có lợi cho sức khỏe của cả mẹ và bé.

Lưu ý về thủy ngân

• Cá Song thường có hàm lượng thủy ngân thấp hơn so với một số loài cá lớn khác như cá mập, cá kiếm và cá ngừ.
• Tuy nhiên, phụ nữ đang mang thai nên hạn chế tiêu thụ cá có hàm lượng thủy ngân cao để tránh tác động xấu đến thai nhi.

Cách chế biến

• Nên chọn cá tươi ngon và chế biến kỹ để tránh nguy cơ bị nhiễm khuẩn.
• Các phương pháp nấu như hấp, nướng, hoặc nấu canh là tốt nhất, nên hạn chế chế biến ở dạng chiên

Lượng tiêu thụ

• Phụ nữ mang thai được khuyến nghị ăn khoảng 2-3 phần cá mỗi tuần (mỗi phần khoảng 100-150g).

Tuy nhiên, không phải loại  thực phẩm nào ăn nhiều thì cũng tốt, vì vậy nên đa dạng các loại cá và hải sản để tránh sự tích lũy của chất gây ô nhiễm có thể có trong hải sản, cá.

Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, tránh sự thay đổi nào trong chế độ ăn uống khi mang thai, tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được hướng dẫn cụ thể, đặc biệt nếu có tiền sử dị ứng hoặc các vấn đề sức khỏe khác.

Tạm kết

Trên đây là tất tần tật thông tin giới thiệu cá song từ khái quát đến chi tiết. Hi vọng, thông tin bài viết có thể giúp bạn hiểu hơn về loại thực phẩm bổ dưỡng này.